Văn Giang: “Những điều trông thấy mà đau đớn lòng”

Nguyễn Đình Ấm


Cách đây hơn 200 năm cụ Nguyễn Du phải thốt lên như thế trước cuộc đời lênh đênh gian truân chìm nổi của nàng Kiều do chế độ phong kiến thối nát gây ra. Thế nhưng, ngày nay nếu còn sống chắc đại thi hào sẽ phải nhiều lần kêu lên như thế khi thấy những gì xẩy ra với những người dân Văn Giang.

Từ Hà Nội xuôi làng gốm Bát Tràng qua cống Xuân Quan chỉ độ hơn km nữa rẽ trái xuống dốc đê sông Hồng theo con đường lát bê tông chỉ vài trăm mét đã đến trung tâm xã Phụng Công (Văn Giang- một trong các xã bị thu hồi đất trái pháp luật làm khu đô thị Ecopark). Từ đây khách lạ không thể đi nhanh chẳng phải vì con đường hẹp mà là những cảnh tượng hấp dẫn ít nơi có được. Hai bên đường nhà cao tầng san sát, khang trang, vườn tược, làng quê xanh nướt một màu trù phú. Bên lề những con đường bê tông uốn lượn trong các thôn xóm là hàng hàng lớp lớp những chậu, ang (chậu bê tông lớn trồng cây to) cây cảnh, bon sai lớn, nhỏ xếp đặt, cao, thấp la liệt bên lối đi, ven đường, góc sân…nép dưới những hiên nhà sạch sẽ, ấm cúng…
Thì ra, cứ đến chớm đông người ta lại “đánh” những cây sanh, lộc vừng, si, ổi…đã lớn đến mức độ nhất định ở “vườn phôi” về cắt tỉa, tạo dáng, chăm sóc trong các chậu, ang để nhường vườn ruộng cho vụ đông vào mùa trồng hoa, khoai tây, rau màu…Hết vụ thu hoạch ấy những cây trong chậu, ang lại được trở về với đồng ruộng màu mỡ phù sa ngập tràn ánh nắng để tiếp tục một chu kỳ phát triển mới…Cứ thế, người dân không bao giờ cho tấc đất nào ngưng nghỉ. Tận dụng vị trí gần Hà Nội, với lớp phù sa sông Hồng vạn triệu năm bồi đắp dày từ 7-10 m, dân Phụng Công, Xuân Quan, Cửu Cao đã biến từng tấc đất của mình thành chiếc “máy cái” sản xuất ra của cải, tiền bạc mang lại cuộc sống no đủ, giàu sang. Theo thống kê thì hiện nay Phụng Công có gần 1.000 hộ trồng cây cảnh trong đó gần 300 hộ hàng năm thu tiền tỷ có nhà cửa kiên cố, đầy đủ tiện nghi, ô tô con, cả xã chỉ còn khoảng 3% hộ còn nghèo do không có đất, neo đơn, đau ốm…Đó tất cả là nhờ từ đất với tính cần cù, thông minh, sáng tạo của người Văn Giang…

Xóm thôn trù phú, sạch sẽ với hàng nghìn vườn cây cảnh đủ kích cỡ, chủng loại được uốn tỉa, nuôi dưỡng công phu đã tạo nên hàng vạn, hàng triệu tuyệt tác bằng cây xanh hấp dẫn du khách bốn phương. Hàng năm nhất là dịp giáp tết khách mườm mượp đổ về tham quan, mua cây cảnh, hoa, cam, táo…nhiều hôm tắc cả đường làng do có quá nhiều ô tô, xe máy đổ về…Nơi đây hấp dẫn bao người chơi cây cảnh bởi vẻ đẹp ngồn ngộn, mỡ màng đầy sức sống của nó. Chỉ nhìn cây sanh bất kể ở đâu người có kinh nghiệm cũng biết nó ở Văn Giang hay nơi khác cũng như nhìn cây đào biết nó ở Nhật Tân (Tây hồ) hay Nam Định…Chính sự độc đáo đó đã làm cho cây cảnh Văn Giang giữ vị trí “nhất phẩm” ở xứ Bắc dù thua Nam Định, Thái Bình…về lịch sử nghề này. Theo ông Huynh ở thôn Ngò (Phụng Công) thì chỉ một cây cảnh “đánh đổ một sào lúa”. Quả thật, anh Hoàng Văn Tiến ở thôn Bến năm 1999 xuất ngũ về quê còn hai bàn tay trắng nhưng nhờ tính cần cù, sáng tạo và sự màu mỡ của đất Phụng Công, anh đã nhanh chóng trở thành tỷ phú nhờ làm cây cảnh. Anh Vũ Văn Chiểu ở thôn Bến những năm 1996 phải lang bạt kiếm nghề khắp trong nam, ngoài bắc cũng chằng nên “cơm cháo”. Năm 2004 anh về quê biến 5 sào đất lúa thành vườn cây cảnh rồi từng bước mở rộng diện tích thâm canh nay ngoài nhà cửa khang trang anh có vườn cây trị giá không dưới 4 tỷ đ…Ở Phụng Công, Cửu Cao, Xân Quan những cây cảnh có giá bạc tỷ hầu như ít nhà không có, có nhà sở hữu cả chục cây.

Với những vườn cây cảnh, hoa hồng, hoa lan ngoạn mục, vườn cam, táo trĩu quả óng vàng, những đình, đền, chùa, miếu cổ kính, thâm nghiêm thờ phụng Hai Bà Trưng, thần thánh linh thiêng cùng sự cao thượng, hiếu khách của người dân, ngày nay nơi đây đã trở thành những làng du lịch sinh thái hấp dẫn…Tất cả những điều này đã làm tôi cũng như nhiều nhà báo, bloger, nhân sĩ, trí thức…vô cùng kinh ngạc trước chủ trương xây dựng thành phố ở đây. Tại sao một vùng đất cực kỳ màu mỡ tạo nên những làng quê trù phú, tươi đẹp mê hồn, hàng năm làm ra hàng nghì tỷ đồng, trang điểm vẻ đẹp quý phái, sang trọng cho muôn nơi như thế lại bị làm cho tàn tạ đi để xây những nhà cao tầng bê tông cũng gọi là “du lịch sinh thái”? Cái đô thị sinh thái ấy có còn “mãi mãi xanh tươi, cuộc đời trọn vẹn” khi chính nó đã triệt hạ những làng quê êm đềm, trù phú, ngoạn mục, thực sự “sinh thái” kia? Những đại gia, tỷ phú, những quan chức ký một chữ mang về cả chục tỷ, trăm tỷ, nghìn tỷ…nghĩ gì khi đứng trên ban công lầu cao lộng gió nhìn xuống những làng quê còn lại phía dưới đang tiêu điều, xơ xác dần với những tốp người lam lũ nhếch nhác ở các “chợ người” do không còn ruộng đất, công ăn, việc làm…bởi cuộc sống “trọn vẹn” của mình? Những người gọi là quản lý tài nguyên, môi trường từ bộ đến tỉnh, huyện, xã với chức năng làm cho mỗi mảnh đất phải được sử dụng hợp lý, hiệu quả sao lại triệt nguồn dinh dưỡng những làng quê trù phú với nền văn minh ngàn năm đang trở thành những vùng du lịch sinh thái điển hình ngay sát thủ đô để thay vào đó bằng thành phố bê tông? Theo các chuyên gia thì nhà đầu tư Ecopark chí ít cũng thu lời1.500-2.000 tỷ đồng. Vậy số tiền đó có thể mua được sinh kế mãi mãi của cả ngàn vạn con người nơi đây?

Hôm 18/11/2012 chúng tôi đến Văn Giang càng thắt lòng hơn khi nhìn thấy những ruộng đồng, vườn tược bị xe ủi cày xới tơi bời, thùng, vũng nham nhở còn ánh lên màu hồng tươi của phù sa lấp lánh với ngổn ngang những gốc cây sanh, lộc vừng, cau vua…bị nghiền nát, chỏng trơ bên cạnh những khối bê tông xám xịt lấp ló trong đám cỏ hoang …Bên kia là mấy khối nhà chót vót mới hoàn thành mờ ảo trong sương nhưng đã phủ màu hoang phế vắng lặng bóng người…



Gần 40 năm làm báo đi khắp nơi nhưng chưa bao giờ chúng tôi có cuộc gặp gỡ với người dân như hôm đến Văn Giang. Hãy nhìn những gương mặt trong các bức ảnh, video clip cảnh người dân ngóng chờ, trân trọng, hồ hởi đón khách về thăm quê hương họ. Chưa có một lãnh tụ nào được hưởng tấm lòng khao khát, nồng nhiệt từ đáy lòng người dân như thế. Bà Lê Hiền Đức-người gắn bó suốt cuộc hành trình đòi công lý với dân Văn Giang- bị chìm nghỉm trong đám người hồ hởi chào đón cuồng nhiệt. Ngay cả khi anh Sơn người đi trên đoàn xe đón khách từ Hà Nội về thông báo không có đại biểu quốc hội và lãnh đạo nào về thì tấm lòng của bà con với khách không hề giảm. Phải chăng, họ đã đoán chắc không một “yếu nhân” nào ở quốc hội, đảng, nhà nước dám đối diện với sự thật ở quê hương họ? Hôm ấy dù muốn đi thăm thật nhiều những vườn cây, phong cảnh, chùa chiền…nhưng chúng tôi không thể rời đám đông bao quanh thi nhau kể về những nghịch lý, oan khiên…ở đây. Dù chỉ cách thủ đô có 10 km với bao chuyến lên trung ương thỉnh cầu khiếu kiện nhưng bao tâm tư tủi hận vẫn chứa chất trong lòng họ và “dòng thác lòng” ấy trào ra khi gặp khách quan tâm đến họ. Bà Đỗ Thị Hảo 75 tuổi thôn Tháp nói: “Thời trước bác Hồ thu đất của người giàu chia cho dân cày nay thì thu đất của dân cày cho đại gia, quan chức làm giàu…Chị Phan Thị Hào thôn Đại rớm nước mắt:

Con gái em 28 tuổi yêu anh công an xin đăng ký kết hôn nhưng xã ra điều kiện phải nhận tiền giao đất…Thương, lo con bị lỡ làng em đành phải bấm bụng giao đất… Còn chị Chử Thị Thêm đã nộp đủ tiền làm thủ tục cho chồng chuẩn bị lên đường đi lao động Hàn Quốc nhưng khi ra xã xin xác nhận hộ khẩu, ông phó chủ tịch xã, cầm giấy chứng thực nhưng ông chủ tịch Tắng không chấp nhận do chị chưa giao đất làm ông phó chủ tịch phải giật lại tờ giấy xé vụn…nên chị đành phải giao 3 sào đất trong nỗi uất ức… Ông Trương Văn Cương ở thôn Bến không giao đất nhưng chưa có ràng buộc gì với chính quyền thì cây trong vườn bị kẻ nào đó bẻ, phá, ném thuốc sâu vào nhà. Đặc biệt, ông Nguyễn Đức Tộ thôn Bến năm 2011 tìm được mộ em là liệt sĩ Nguyễn Minh Thuần từ miền Nam về theo đúng mọi thủ tục nhưng do không chịu giao đất nên bị chính quyền gây khó khăn không làm lễ truy điệu, không cho đặt mộ trong nghĩa trang liệt sĩ, gia đình đành tự lo liệu cùng bà con họ mạc đưa liệt sĩ vào nghĩa trang nhân dân…

Không thể nghe, ghi chép hết những câu chuyện “đau đớn lòng” này. Và càng đau hơn nữa khi những chuyện tán tận lương tâm đó không phải tự phát của mấy anh chính quyền xã mà là “chủ chương lớn” của chính quyền huyện, tỉnh và trung ương? Một người dân đưa cho tôi loạt văn bản như văn bản 854 ngày 26/6/2007 của UBND tỉnh Hưng Yên, văn bản số 02 ngày 27/6/2006, chỉ thị số 24 ngày 29/12/2008 của huyện ủy Văn Giang…nhất loạt nhắc nhở các cấp chính quyền tuyên truyền, đe dọa và lệnh trừng phạt các CBNV, viên chức, lực lượng vũ trang trong các xã có dự án nếu gia đình không “gương mẫu” trong việc giao đất theo khoản 1,2,8,9,10…nghị định này, nọ. Và một loạt nạn nhân bị trừng phạt theo các văn bản, chỉ thị này: Cô giáo Nguyễn Thị Bản đang dạy học ở trường THCS Cửu Cao bị điều đến trường THCS Thắng Lợi cách xa nhà nhiều km, cô Vũ Thị Thu Thảo GV trường tiểu học thị trấn Văn Giang bị điều đi mãi trường tiểu học Mễ Sở…do gia đình các cô chưa bàn giao đất cho dự án. Ngoài ra số CBNV ở các lĩnh vực khác bị “dằn mặt”, bị kỷ luật bằng các hình thức khác “chưa ai thống kể nổi”. Đảng viên Đỗ Anh Tuấn bị đưa ra chi bộ kỷ luật do “chống lại chủ trương” của đảng không giao đất nhưng anh khẳng định: “ Tôi chống lại việc làm sai trái là để bảo vệ đảng, các anh làm sai mới là chống đảng” nên “đảng viên giả” phải lui…Theo anh thì tại Phụng Công phần lớn đảng viên công khai không ủng hộ chủ trương thu hồi đất dù nhiều người đã bị kỷ luật, cũng có nhiều người “ly khai” đảng…Điều này vả vào mặt chính quyền tỉnh Hưng Yên, Văn Giang khi báo cáo cấp trên luôn mô tả “ …hầu hết, 70% số hộ tự nguyện giao đất, chỉ còn số hộ chây ì…”. Sự giả dối dẫn đến cuộc cưỡng chế kinh hoàng hôm 24/4/2012 ghi một vết nhơ không bao giờ xóa nổi. Hôm ấy nhà nước VN đã rất phung phí lực lượng, tiền bạc của dân khi điều cả 3.000 cảnh sát từ trung ương, địa phương với vũ khí, trang bị đến tận răng để khống chế, đàn áp “số ít hộ dân chây ì”…

Hôm ấy ngoài hàng nghìn bà con ba xã, các đoàn “dân oan” từ Vũng Tàu, Dương Nội, Yên Mỹ, Nam Định, Thái Bình…đổ về chật kín cả con đường liên xã nhưng không ai bảo ai rất trật tự, nghiêm túc. Bà con dương cao cờ đỏ, sao vàng vẫy chào đón khách. Có một số thanh niên nghe nói là nhân viên an ninh của huyện, tỉnh mặc thường phục len lỏi, một thanh niên địa phương nhận ra hỏi viên an ninh:

- Mày đến đây làm gì?

Lập tức mọi người mắng anh thanh niên địa phương:

- Dù là ai đến đây hôm nay cũng là khách, cháu đừng bỗ bã, sỗ xược thế…Họ đến để hiểu rõ sự trình bà con càng tốt chứ sao?…Mời các anh vào trong rạp uống nước…

Một bác nói với tôi:

- Mình chính nghĩa phải cho đàng hoàng. Chúng tôi luôn nhắc nhở nhau phải thực hiện nghiêm túc đường lối đúng của đảng, pháp luật của nhà nước. Hôm bọn côn đồ xông vào xã hành hung bà con nếu để tự vệ như bình thường chúng tôi đánh hồi kẻng cả làng đổ ra mỗi người chỉ một đòn gánh thì chúng nát ra cám ngay tức khắc nhưng chúng tôi kệ cho nó đánh…Thà bị thương tật chứ không để người ta lợi dụng xuyên tạc sẽ thất sách trong việc giữ đất… Rồi bác đọc bài thơ:

Ngày xưa đánh kẻng phòng không

Ngày nay đánh kẻng giữ đồng quê ta

Mất đồng, mất cả ông cha

Còn đồng còn cả quê ta đẹp giàu.

Thì ra thế, hôm đối thoại với GS Đặng Hùng Võ, sai lầm của ông này góp phần gây bao tai họa cho bà con nhưng khi GS nhận sai là các bác vỗ tay nhiệt liệt…Hồn nhiên và cao thượng.

Hỏi bà con tại sao lãnh đạo địa phương đều là con dân của làng, xã mà đối xử tệ bạc, bức hại bà con, ông cha tiên tổ, họ không sợ mãi mãi bị nguyển rủa hay sao, họ sống với ai?…Lập tức bà cụ tuổi cỡ 80 nói:

- Các ông ấy sống với tiền chứ bác. Ở xã này, từ chủ tịch, bí thư, công an…đều giàu nứt đố, đổ vách, có cả nhà trên Hà Nội, nhà ở thị trấn, thị xã, ngay thằng bảo vệ cũng có phần…Họ sống với tiền, với huyện, với tỉnh chứ dân thì có gì…

Một bác nói là cũng tham gia “điếu đóm” cho dự án Ecopark thêm vào:

- Chỉ riêng khoản này các ông ấy đã “ăn đủ”: Tiền bồi thường cho dự án gần 500 ha nhưng khi trả cho dân họ chỉ tính chỗ đất có hoa màu, cây lúa còn diện tích bờ ruộng, bờ thửa, bờ vùng, cống rãnh, công trình thủy lợi, đường sá…đều vào túi họ…Đó là chưa nói đến “màu” đậm từ nhà đầu tư lại được lòng quan trên thì ghế tha hồ vững để mà tiếp tục giàu…Họ quyết bức bách bà con để triển khai dự án là như thế…

Có thể, nói không ai có thể nghe hết, viết hết những nghịch lý, mô tả hết chân dung “trần truồng” của những người nắm quyền lực nơi đây dưới con mắt của bà con.

Đau đớn thay một đảng, chính quyền luôn luôn khẳng định “của dân, do dân, vì dân” nhưng đối với bà con nơi đây họ chẳng còn chút kính trọng, ân tình, quyền uy nào. Hành vi, việc làm của họ với dân trái ngược hẳn với sự cao thượng, thẳng thắn, đàng hoàng của bà con.

Bất kể người có lương tri nào về đây sẽ phải thấy Ecopark không còn lý do nào để tồn tại nữa rồi.

Theo NĐA/Basam