Tân Lập 35 năm trước - Trung Thu đẫm máu!

Cánh Đồng Sa Mát

Mỗi năm cứ đến tết Trung Thu, Rằm tháng Tám, một kỷ niệm buồn lại hiện về, nhắc nhở tôi: “Hãy cảnh giác với những người đồng chí, những người bạn láng giềng!”.

Ngày ấy cách đây tròn 35 năm, tôi cùng  anh  Bảy, cán bộ tỉnh đoàn Tây Ninh lên Sa Mát tặng quà Trung Thu cho các em thiếu nhi.  Sa Mát là một địa danh đã đi vào lịch sử trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, được giải phóng cùng với Cà Tum, Thiện Ngôn trong chiến dịch Nguyễn Huệ năm 1972, và trở thành thủ phủ của Chính phủ Cách mạng lâm thời Cộng hòa miền Nam Việt Nam.  Sau giải phóng dân cư Sa Mát đông đúc, phần lớn là Việt kiều ở Campuchia đã trở về, tuy còn  nghèo nhưng cuộc sống vui tươi đầm ấm.

Đồn biên phòng Sa Mát (Tây Ninh)

Từ Sa Mát đến đường biên đi xe máy vài phút, là  phum Chi Phu của Campuchia. Ngày ấy chưa có đồn biên phòng, chưa có cửa khẩu, mốc biên giới bề thế như bây giờ, chỉ có một  trạm Ba -ri-e sơ sài,  dân hai  bên  qua lại nhau như hàng xóm láng giềng. Lính Khmer Đỏ cũng thường xuyên sang Sa Mát  mua nhu yếu phẩm, nhậu nhẹt, chơi bóng chuyền  bóng đá  và  tán tỉnh những cô gái Việt Nam  rất tự nhiên bằng câu: “Ôn-xa-lanh-boong-tê ?”- Em có yêu anh không? Nhân dân vùng biên giới này sống yên lành và tin vào tình đoàn kết keo sơn giữa  đảng  cộng sản Campuchia và đảng cộng sản Việt Nam, chưa bị suy suyển gì về  tình hữu nghị giữ hai nước …

 Hôm ấy, sau khi tặng quà cho các em ở trường tiểu học Tân Lâp  chúng tôi  xem trận bóng chuyền giao hữu giữa lính biên phòng Khmer Đỏ và thanh niên xã Tân Lập. Các cô giáo và các em học sinh vỗ tay động viên hai đội rất vui. Tình cờ tôi gặp Ươn-Sà-Rươn, một sỹ quan cấp úy Khmer Đỏ mà tôi quen từ năm 1972.

Năm ấy tôi đi theo chiến dịch Chen - La II (Bộ đội ta giúp Khmer  Đỏ đánh Lon- non – Sric-ma-tắc) tình cờ  gặp một người lính Khmer Đỏ bị thương nằm ngắc ngoải trên quốc lộ 7. Người lính này bị thương không nặng lắm nhưng mất nhiều máu, có nguy cơ tử vong. Anh ta nói tên là Ươn-Sa-Rươn, bị đơn vị bỏ lại khi bị thương. Tôi và  thiếu úy Khoản  đặt Ươn-Sa-Rươn lên chiếc xe Honda 90, tôi ngồi sau ôm giữ Sa-Rươn, Khoản cầm lái chở về tiểu đoàn Công Binh 739 đang làm đường  gần đó. Quân y tiểu đoàn sơ cứu cho Ươn-Sà-Rươn sau đó đưa đi bệnh viện, nhờ vậy mà Ươn- Sa -Rươn thoát chết.

Gặp nhau nhắc lại chuyện cũ, Ươn-Sa- Rươn nắm tay tôi lắc lắc: “O-cun, ocun- chrơn”- Cám ơn, cám ơn nhiều!

Tạm biệt Ươn-Sa-Rươn chúng tôi đến xã Hảo Đước tặng quà rồi quay về thị xã Tây Ninh.
Đêm ấy trăng rằm sáng vằng vặc như ban ngày. Tôi nghĩ  đêm nay các em trường cấp 1 Tân Lập, Hảo Đước chắc sẽ rất vui với những chiếc  đèn ông sao và những chiếc bánh Trung Thu của các anh chị tỉnh đoàn tặng.

Nhưng sáng sớm hôm sau, tôi chưa kịp đánh răng rửa mặt thì Bảy hớt hải chạy vào,  mặt anh  không còn một hạt máu. Bảy lấy tay chặn ngực nói: “Minh Diện ơi, đêm qua lính Khmer Đỏ tràn sang tàn sát các em học sinh trường Tân Lập vô cùng giã man!”. Tôi  ném  cái bàn chải đánh răng, cùng Bảy nhảy lên  xe máy phóng như điên lân Sa Mát.

Nghĩa trang liệt sĩ Tân Biên (Tây Ninh)

Hiện trường vụ thảm sát đẫm máu vẫn còn nguyên: Xác ba cô giáo trẻ, 15 em học sinh bị lính Khmer Đỏ sát hại nằm trên sân trường. Chúng không bắn mà dùng sạc lai (một loại dao phát cỏ) và búa đập đầu, cắt cổ nạn nhân. Ba cô giáo trẻ bị chúng xe nát quần áo, xẻo vú và cắm một khúc cây vào cửa mình.  Mọi người kể, bọn lính Khmer Đỏ giấu dao búa trong sà rông giả làm dân sang xem rước đèn Trung Thu rồi  bất ngờ ra tay tàn sát chớp nhoáng. Hôm đó thứ Ba, ngày 27-9-1977 tức  Rằm Trung Thu tháng Tám.

Tiếng gào thét  đau  thương, căm hờn và uất ức của người thân các nạn nhân, của cả Sa Mát tưởng thấu tới tận trời xanh. Tôi thấy hình dáng của Ươn-Sa-Rươn hiển hiện trước mắt mình và tự hỏi, anh ta có nhúng tay vào vụ này hay không? Nếu không trực tiếp ra tay thì anh ta cũng là đồng phạm! Ôi,  những  đồng chí vừa được mình cứu sống!?

Thăm viếng mộ liệt sĩ tại Tân Biên

Tôi chụp ảnh và ngồi ngay tại sân trường viết bài phóng sự và phóng  xe về ngay thành phồ Hồ Chi Minh. Lúc đó Tổng biên tập Đinh Văn Nam đang có mặt tại Ban đại diện báo Tiền Phong. Anh đọc đi đọc lại bài phóng sự rồi nói: “Hiện tại ta và Campuchia vẫn là hai đảng anh em, hai nước anh em, nên đây là vấn đề này rất nhạy cảm. Nhưng cứ đăng, xảy ra chuyện gì tôi chịu trách nhiệm!”. Rồi đích  thân Tổng biên tập Đinh Văn Nam chỉnh sửa  từng chữ của bài báo. Chúng tôi không  nêu đích danh Khmer Đỏ mà viết  “Những người mặc áo đen từ bên kia biên giới” để  chỉ bọn chúng. Tôi có thể khẳng định đó là bài phóng sự đầu tiên của làng báo Việt Nam tổ cáo bọn diệt chủng Pôn Pốt.

Mấy tháng sau chúng ào ạt tấn công ta ở khắp vùng biên giới Tây Ninh, Long An, An Giang  và cuộc chiến tranh biên giới  Tây Nam bắt đầu.

Biên giới, biển đảo của Tổ Quốc ta giờ đây đang bị nhòm ngó và xâm chiếm. Hãy cảnh giác và có hành động kiên quyết để bảo vệ từng tấc đất thấm mô hôi và  máu tổ tiên, cha anh, giữ những đêm trăng rằm bình yên cho con em chúng ta.

Minh Diện